Visual basic’te veri tabanı dosyaları üzerinde ,işlem yapmaya yönelik data kontrol veya nesne vardır.Data kontrolü sayesinde veri tabanı dosyaları üzerinde her türlü işlem kolayca yapılabilir.Toolbox penceresinde data kontrolü olan düğme seçili duruma getirilip formun üzerine fare ile sürükleme işlemi yapılınca forma veri tabanı nesnesi dahil edilir.Forma eklenen data nesnesi ile hardiske kaydedilmiş bir veri tabanı dosyası arasında bağlantı kurulmadan data nesnesinin bir işlevi olmaz.
Click here to enlarge
Data nesnesi ile ilgili olarak en başta harddiskteki hangi veri tabanı üzerinde işlem yapılacağı properties penceresinde belirlenir.Data nesnesinin databasename özelliğinden yararlanılır.
Click here to enlarge
Bu satırın kenarında bulunan üç nokta(...) olan düğmeye tıklama yapınca o sırada geçerli olan sürücü ve klasörde seçilebilecek veri tabanı dosyalarının listelendiği databasename diyalog kutusu ekrana gelir.
Click here to enlarge
Visual database manager yardımıyla oluşturulan veri tabanı dosyası üzerinde işlem yapmak için OGR adlı dosyayı seçebiliriz..Ancak data nesnesi ile veri tabanı dosyası arasında kurulan bağlantı dosya üzerinde işlem yapabilmek için yeterli değildir.Çünkü mdb uzantılı bir veri tabanı dosyasında birden fazla table olabilir.Bu yüzden hangi tablonun kullanılacağı data nesnesine ait recorsource özelliğine aktarılmalıdır.
Click here to enlarge
Recordsource içeriği boştur.Sağında bulunan işarete tıklayınca OGR veri tabanın içinde hazırlanan öğrlist diye bir tablo ekrana gelir.
Click here to enlarge
Bu işlemle data nesnesi ile hardisk veri tabanı dosyası arasında bağlantı kurulmuş olur.Veri tabanı dosyasındaki bilgileri formun üzerine yazmak için textbox kontrolünden yararlanılır.textbox nesnesinin datafield özelliğinden yararlanılarak seçilen tablonun alanı ile textbox nesnesi arasında bağlantı kurulmaktadır.
Click here to enlarge
OGR tablosunun no, adı soyadı,vize,final alanları ile bağlantı kurmak için şunlar yapılmalıdır.
Bu alanları forma textbox ve labellerle ekleyelim.
Click here to enlarge
Formu bu şekilde tasarladıktan sonra properties penceresinde data1 nesnesinin databasename özelliğine OGR.MDB ve recordSource özelliğine ise öğrlist tablosunu aktardım.Şimdi textboxlarla data1 nesnesi arasında bağlantı kuralım.Textbox nesnesi ile hangi data arasında bağlantı kurulmak isteniyorsa textbox’ın datasource özelliği ile ilgili data nesnesi aktarılmalıdır.
Click here to enlarge
Ayrıca data nesnesi ile textbox’ın tablodaki bir alanla ilişkilendirilmesi gerekmektedir.Textbox’a ait datafield özelliği üzerinde tıklama yapınlınca tablo da alanlar ekrana gelir.
Click here to enlarge
Formdaki ilk textbox’ı no alanı ilişkilendirdim.Bütün alanları aynı şekilde ilişkilendirirsek aşağıdaki ekran görüntüsü gelir.
Click here to enlarge
TABLODAKİ KAYITLAR ARASINDA DOLAŞMAK
Forma 3 tane command buttan ekleyelim.
Click here to enlarge
Recorset nesnesine tablodaki bir sonraki nesnenin içeriğini aktarmak için movenext metodundan yaralanılır.Şu kodlar yazılır.
Click here to enlarge
Moveprevious metodu ise bir önceki kayda konumlandırır.Önceki bilgilere ulaşmak için şu kodları yazarız.
Click here to enlarge
En son kayda konumlanmak için movelast metodundan yaralanılır.
Click here to enlarge
TABLOYA YENİ KAYIT GİRMEK VE KAYIT SİLMEK
Yeni kayıt eklemek ve silmek için forma butonlar oluşurulur.
Click here to enlarge
Tablonu üzerinde bulunan kaydı silmek için delete metodundan yararlanılır.Data nesnesi ile ilişkilendirilen söz konusu nesnelerin içerikleri güncelleşmez.Bunun için bazı işlemler yapmak gerekir.Bu amaçla :-):-):-):-):-):-):-) veya aktif kaydı değiştiren moveprevious gibi bir metodun kullanılması gerekir.
Click here to enlarge
Üzerinde çalışılan veri tabanı dosyasının data nesnesi ile erişim sağlanan tablosuna yeni kayıt eklemek için addnew metodundan yararlanılır.
Click here to enlarge
CANCELUPDATE METODU İLE KAYIT GİRİŞİ İPTALİ
Yeni ekleyeceğimiz alanı eklemekten vazgeçtiysek cancelupdate metodundan yaralanırız.Bunun için formumuza vazgeç diye buton ekleriz.Ve click olayına aşağıdaki kodları yazarız.
Click here to enlarge
VALİDATE OLAYI
Data nesnesi ile ilgili olarak yapılan movenext,movelast,addnew,delete vb. işlemlerden önce validate olayı meydana gelmekte veya data nesnesine ait validate yordamına yazılmış olan program satırları varsa işletilmektedir.Data nesnesi üzerinde yapılan işlemlerden önce onay alma veya uyarma gibi bütün işlemlerin validate olayından yararlanılarak yapılması önerilmektedir.Validate yordamı dışarından action ve save adında iki parametre almaktadır.
Validate olayının kullanılması
Click here to enlarge
Bu kodları yazdıktan sonra kayıt silme butonuna ekrana tıklayınca aşağıdaki gibi görüntü gelir.
Click here to enlarge
Action değişkenin içeiği
Data nesnesi üzerinde yapılmak istene işlem
1
movefirst ile dosyadaki ilk kayda gitmek
2
moveprevious ile bir önceki kayda gitmek
3
movenext ile bir sonraki kayda gitmek
4
movelast ile dosyadaki en son kayda gitmek
5
addnew ile dosyaya yeni kayıt yazmak
6
update ile güncelleme yapmak
7
delete ile dosyadan kayıt silmek
8
find ile dosyadan kayıt arama işlemi yapmak
9
bookmark ile kayıt işaretleme
10
close ile dosyayı kapatmak
11
unload formu dosyayı bellekten silmek
(action değişkenin içeriği)
TABLODA KAYIT ARAMAK
Data kontrolü ile erişim sağlanan tablodan istenen bir kaydı aramak için findfirst,findnext,findlastve findprevious metodları kullanılmaktadır.kayıt arama işlemi için yeni bir buton eklemeliyiz.
Click here to enlarge
Aramayı hangi kayda göre yapmak istiyorsak onu belirtiyoruz.Örneğin no alanına göre yapmak için şu kodlar yazılmalıdır.
Click here to enlarge
Bu kodlarla aşağıda gibi ekran kodu gelir ve aramak istediğimiz kişinin numarasını yazarak bulabiliriz.
Click here to enlarge
DOSYAYI BAŞKA KULLANICILARA KAPATMAK EXCLUSIVE ÖZELLİĞİ
Çok kullanıcılı ortamlarda üzerinde çalıştığımız veya açmak istediğiniz dosyaların başka bir kullanıcı tarafından açılıp üzerinde işlem yapılmasını istemiyorsanız table nesnesine ait exclusive özelliğinden yararlanabilirsiniz.Bu yüzden exclusive nesnesini true yapmalıyız.
Click here to enlarge
Exclusive özelliğinin içeriğini çalışma anında program kodu olarakta yazabiliriz
Click here to enlarge
Exclusive özelliğinin çalıştığını anlamak için file mesünden make exe file komutu yardımıyla exe’ye çevirdik.Aynı anda projeyi iki kez açınca aşağıdaki gibi hata veriyor.
Click here to enlarge
OPTIONS ÖZELLİĞİ İLE TABLOLARI KONTROL ALTINA ALMAK
Exclusive özelliği çok kullanıcılı ortamlarda yeterli olmaz.Çünkü aynı tabloya birden fazla kullanıcı kayıt girişi yapabilir veya birisi kayıt girişi yaparken mevcut kayıtlarda değişiklik yapmak isteyebilir.Bu durumlarda options özelliğinden yararlanılmaktadır.
Click here to enlarge
Eğer options özelliğini 1 yaparsak çok kullanıcılı ortamlarda başka kullanıcılar tablonun içeriğinde değişiklik yapamazsınız.Options özelliğine 2 değerinin atayacak olursak diğer kullanıcılar tabloyu açıp inceleyemez.
TABLODAKİ KAYIT SAYISINI ÖĞRENMEK
Kayıt sayısını öğrenmek için recourdcount özelliği kullanılmaktadır.Bunun için form’un click olayına aşağıdaki kodlar yazılmalıdır.
Click here to enlarge
Bu yordam sayesinde çalışma anında formun üzerinde tıklama yapmanız halinde data kontrolü ile erişim sağlanan tablodaki kayıt sayısı msgbox fonksiyonu ile ekrana getirilir.Diğer yandan data nesnesi ile erişim sağlanan tablodaki aktif kaydın numarası absoluteposition özelliğinde saklanmaktadır.Bunun şu kodlar yazılmalıdır.
Click here to enlarge
BOORMARK ÖZELLİĞİ İLE KAYIT İŞARETLEMEK
İşlem yapmaya başlamadan önce söz konusu tabloda veya başka bir tabloda başka bir kayda gidip gelme ihtiyacı duyarlar.Bu gibi durumlarda tekrar dönülüp üzerinde işlem yapılmak istenen kayıt bookmark özelliği ile işaretlenir.Ve çalıştığımız forma 2tane buton ekledik.
Click here to enlarge
Çalışma anında işaretle başlıklı düğmede tıklama yapıldığında aktif kayıt işaretlenecek.Bunun için formun (declarations) kısmında konum adında variant tipinde değişken tanımlanır.
Click here to enlarge
Bookmark metodunun kullanılış biçimi aşağıdaki gibidir.
Click here to enlarge
Çalışma anında işaretle başlıklı düğmede tıklama yapılırsa aktif kayıt işaretlenir ve işaretleme ile bilgi konum değişkenine aktarılır.İşaretleme işleminden sonra herhangi bir teknikle tablodaki istenen kaydın üzerine gidilip işaretli kayda git düğmesinde tıklama yapıldığı zaman işaretlenen kaydın aktif kayıt yapılmasını sağlamak için bookmark metodunun aşağıdaki gibi kullanılır.
alıntıdır
Click here to enlarge
Data nesnesi ile ilgili olarak en başta harddiskteki hangi veri tabanı üzerinde işlem yapılacağı properties penceresinde belirlenir.Data nesnesinin databasename özelliğinden yararlanılır.
Click here to enlarge
Bu satırın kenarında bulunan üç nokta(...) olan düğmeye tıklama yapınca o sırada geçerli olan sürücü ve klasörde seçilebilecek veri tabanı dosyalarının listelendiği databasename diyalog kutusu ekrana gelir.
Click here to enlarge
Visual database manager yardımıyla oluşturulan veri tabanı dosyası üzerinde işlem yapmak için OGR adlı dosyayı seçebiliriz..Ancak data nesnesi ile veri tabanı dosyası arasında kurulan bağlantı dosya üzerinde işlem yapabilmek için yeterli değildir.Çünkü mdb uzantılı bir veri tabanı dosyasında birden fazla table olabilir.Bu yüzden hangi tablonun kullanılacağı data nesnesine ait recorsource özelliğine aktarılmalıdır.
Click here to enlarge
Recordsource içeriği boştur.Sağında bulunan işarete tıklayınca OGR veri tabanın içinde hazırlanan öğrlist diye bir tablo ekrana gelir.
Click here to enlarge
Bu işlemle data nesnesi ile hardisk veri tabanı dosyası arasında bağlantı kurulmuş olur.Veri tabanı dosyasındaki bilgileri formun üzerine yazmak için textbox kontrolünden yararlanılır.textbox nesnesinin datafield özelliğinden yararlanılarak seçilen tablonun alanı ile textbox nesnesi arasında bağlantı kurulmaktadır.
Click here to enlarge
OGR tablosunun no, adı soyadı,vize,final alanları ile bağlantı kurmak için şunlar yapılmalıdır.
Bu alanları forma textbox ve labellerle ekleyelim.
Click here to enlarge
Formu bu şekilde tasarladıktan sonra properties penceresinde data1 nesnesinin databasename özelliğine OGR.MDB ve recordSource özelliğine ise öğrlist tablosunu aktardım.Şimdi textboxlarla data1 nesnesi arasında bağlantı kuralım.Textbox nesnesi ile hangi data arasında bağlantı kurulmak isteniyorsa textbox’ın datasource özelliği ile ilgili data nesnesi aktarılmalıdır.
Click here to enlarge
Ayrıca data nesnesi ile textbox’ın tablodaki bir alanla ilişkilendirilmesi gerekmektedir.Textbox’a ait datafield özelliği üzerinde tıklama yapınlınca tablo da alanlar ekrana gelir.
Click here to enlarge
Formdaki ilk textbox’ı no alanı ilişkilendirdim.Bütün alanları aynı şekilde ilişkilendirirsek aşağıdaki ekran görüntüsü gelir.
Click here to enlarge
TABLODAKİ KAYITLAR ARASINDA DOLAŞMAK
Forma 3 tane command buttan ekleyelim.
Click here to enlarge
Recorset nesnesine tablodaki bir sonraki nesnenin içeriğini aktarmak için movenext metodundan yaralanılır.Şu kodlar yazılır.
Click here to enlarge
Moveprevious metodu ise bir önceki kayda konumlandırır.Önceki bilgilere ulaşmak için şu kodları yazarız.
Click here to enlarge
En son kayda konumlanmak için movelast metodundan yaralanılır.
Click here to enlarge
TABLOYA YENİ KAYIT GİRMEK VE KAYIT SİLMEK
Yeni kayıt eklemek ve silmek için forma butonlar oluşurulur.
Click here to enlarge
Tablonu üzerinde bulunan kaydı silmek için delete metodundan yararlanılır.Data nesnesi ile ilişkilendirilen söz konusu nesnelerin içerikleri güncelleşmez.Bunun için bazı işlemler yapmak gerekir.Bu amaçla :-):-):-):-):-):-):-) veya aktif kaydı değiştiren moveprevious gibi bir metodun kullanılması gerekir.
Click here to enlarge
Üzerinde çalışılan veri tabanı dosyasının data nesnesi ile erişim sağlanan tablosuna yeni kayıt eklemek için addnew metodundan yararlanılır.
Click here to enlarge
CANCELUPDATE METODU İLE KAYIT GİRİŞİ İPTALİ
Yeni ekleyeceğimiz alanı eklemekten vazgeçtiysek cancelupdate metodundan yaralanırız.Bunun için formumuza vazgeç diye buton ekleriz.Ve click olayına aşağıdaki kodları yazarız.
Click here to enlarge
VALİDATE OLAYI
Data nesnesi ile ilgili olarak yapılan movenext,movelast,addnew,delete vb. işlemlerden önce validate olayı meydana gelmekte veya data nesnesine ait validate yordamına yazılmış olan program satırları varsa işletilmektedir.Data nesnesi üzerinde yapılan işlemlerden önce onay alma veya uyarma gibi bütün işlemlerin validate olayından yararlanılarak yapılması önerilmektedir.Validate yordamı dışarından action ve save adında iki parametre almaktadır.
Validate olayının kullanılması
Click here to enlarge
Bu kodları yazdıktan sonra kayıt silme butonuna ekrana tıklayınca aşağıdaki gibi görüntü gelir.
Click here to enlarge
Action değişkenin içeiği
Data nesnesi üzerinde yapılmak istene işlem
1
movefirst ile dosyadaki ilk kayda gitmek
2
moveprevious ile bir önceki kayda gitmek
3
movenext ile bir sonraki kayda gitmek
4
movelast ile dosyadaki en son kayda gitmek
5
addnew ile dosyaya yeni kayıt yazmak
6
update ile güncelleme yapmak
7
delete ile dosyadan kayıt silmek
8
find ile dosyadan kayıt arama işlemi yapmak
9
bookmark ile kayıt işaretleme
10
close ile dosyayı kapatmak
11
unload formu dosyayı bellekten silmek
(action değişkenin içeriği)
TABLODA KAYIT ARAMAK
Data kontrolü ile erişim sağlanan tablodan istenen bir kaydı aramak için findfirst,findnext,findlastve findprevious metodları kullanılmaktadır.kayıt arama işlemi için yeni bir buton eklemeliyiz.
Click here to enlarge
Aramayı hangi kayda göre yapmak istiyorsak onu belirtiyoruz.Örneğin no alanına göre yapmak için şu kodlar yazılmalıdır.
Click here to enlarge
Bu kodlarla aşağıda gibi ekran kodu gelir ve aramak istediğimiz kişinin numarasını yazarak bulabiliriz.
Click here to enlarge
DOSYAYI BAŞKA KULLANICILARA KAPATMAK EXCLUSIVE ÖZELLİĞİ
Çok kullanıcılı ortamlarda üzerinde çalıştığımız veya açmak istediğiniz dosyaların başka bir kullanıcı tarafından açılıp üzerinde işlem yapılmasını istemiyorsanız table nesnesine ait exclusive özelliğinden yararlanabilirsiniz.Bu yüzden exclusive nesnesini true yapmalıyız.
Click here to enlarge
Exclusive özelliğinin içeriğini çalışma anında program kodu olarakta yazabiliriz
Click here to enlarge
Exclusive özelliğinin çalıştığını anlamak için file mesünden make exe file komutu yardımıyla exe’ye çevirdik.Aynı anda projeyi iki kez açınca aşağıdaki gibi hata veriyor.
Click here to enlarge
OPTIONS ÖZELLİĞİ İLE TABLOLARI KONTROL ALTINA ALMAK
Exclusive özelliği çok kullanıcılı ortamlarda yeterli olmaz.Çünkü aynı tabloya birden fazla kullanıcı kayıt girişi yapabilir veya birisi kayıt girişi yaparken mevcut kayıtlarda değişiklik yapmak isteyebilir.Bu durumlarda options özelliğinden yararlanılmaktadır.
Click here to enlarge
Eğer options özelliğini 1 yaparsak çok kullanıcılı ortamlarda başka kullanıcılar tablonun içeriğinde değişiklik yapamazsınız.Options özelliğine 2 değerinin atayacak olursak diğer kullanıcılar tabloyu açıp inceleyemez.
TABLODAKİ KAYIT SAYISINI ÖĞRENMEK
Kayıt sayısını öğrenmek için recourdcount özelliği kullanılmaktadır.Bunun için form’un click olayına aşağıdaki kodlar yazılmalıdır.
Click here to enlarge
Bu yordam sayesinde çalışma anında formun üzerinde tıklama yapmanız halinde data kontrolü ile erişim sağlanan tablodaki kayıt sayısı msgbox fonksiyonu ile ekrana getirilir.Diğer yandan data nesnesi ile erişim sağlanan tablodaki aktif kaydın numarası absoluteposition özelliğinde saklanmaktadır.Bunun şu kodlar yazılmalıdır.
Click here to enlarge
BOORMARK ÖZELLİĞİ İLE KAYIT İŞARETLEMEK
İşlem yapmaya başlamadan önce söz konusu tabloda veya başka bir tabloda başka bir kayda gidip gelme ihtiyacı duyarlar.Bu gibi durumlarda tekrar dönülüp üzerinde işlem yapılmak istenen kayıt bookmark özelliği ile işaretlenir.Ve çalıştığımız forma 2tane buton ekledik.
Click here to enlarge
Çalışma anında işaretle başlıklı düğmede tıklama yapıldığında aktif kayıt işaretlenecek.Bunun için formun (declarations) kısmında konum adında variant tipinde değişken tanımlanır.
Click here to enlarge
Bookmark metodunun kullanılış biçimi aşağıdaki gibidir.
Click here to enlarge
Çalışma anında işaretle başlıklı düğmede tıklama yapılırsa aktif kayıt işaretlenir ve işaretleme ile bilgi konum değişkenine aktarılır.İşaretleme işleminden sonra herhangi bir teknikle tablodaki istenen kaydın üzerine gidilip işaretli kayda git düğmesinde tıklama yapıldığı zaman işaretlenen kaydın aktif kayıt yapılmasını sağlamak için bookmark metodunun aşağıdaki gibi kullanılır.
alıntıdır