IkRa
Üye
Sefer-i hümayun rekoru Fatih Sultan Mehmet ’de Yavuz’un 2 sene, 2 ay süren Mısır harekatı, tarihimizin en uzun sefer-i hümayun – Kanuni Sultan Süleyman, saltanatının 10 sene, 7 ay, 7 gününü kez yollarında, muharebe meydanlarında geçirdi – Sefer-i hümayunlar devresi, ikinci Mustafa’nın 1697 Zenta yenilgisiyle kapandı ve ileri 225 sene süresince, hiçbir padişah fiilen orduya komuta etmedi.
Yıldırım Bayezid
Önceki yazımda, Birinci Sultan Murad’dan evvelki padişah seferlerinin dar alanlarda cereyan ettiğini, Birinci Murad’ın seferlerinin dahi tam tek kronolojisinin zor olduğunu belirtmiştim.
27 sene, 3 ay saltanattan ardından Birinci Sultan Murad Hüdavendiğar’ın Birinci Kosova muharebesinde şehit olması üstüne, devasa erkek çocuğu Yıldırım Sultan Bayezid (1389-1402) muharebe meydanında padişah ilan edildi.
Saltanatı 13 sene, 1 ay, 8 gündür.
Babasının saltanatında (1362-1389), 1370’lerden ardından birçok sefere katılmış, başkumandanlık da yapmıştı.
Birinci Sultan Bayezid’in seferlerini şöyle sıralamak mümkündür:
1- Germiyan – Aydın – Menteşe – Saruhan 1390, bu beyliklerin ilhakıyle sonuçlandı.
2- Ankara – Isparta – Antalya – Konya 1390-91, Bizans İmparatoru İkinci Manuel de padişahın maiyetine yer aldı.
3- 1.
Bizans muhasarası 1391 (7 ay) (3.
Kuşatma 1397, 4.
Kuşatma 1399 – 1401).
4- Eflak (Romanya) 1391.
5- Selanik 1392 (şehrin fethi ).
6- İsfendiyar 1392 hazanı.
7- Niğbolu 1396, bu zafer üstüne Osmanlı Türkiyesi, Timur’unkinden ardından gezegenin en kudretli devleti olduğunu gözler önüne serdi ve padişah “Sultan-ı Iklim-i Rüm†unvanını kullanarak realite Roma (Bizans) imparatorunun kendi olduğunu izah etti.
8- Yunan (Atina ve Mora) 1397.
9- Karaman 1397 (3.
Eyalet olarak karaman eyaleti kuruldu).
10- Samsun 1398.
11- Sivas-Malatya-Adıyaman 1399 (Dulkadir ve Erzincan Beyleri itaat etti).
12- Kayseri 1400.
13- Ankara muhaberesi 1402.
Çelebi Mehmet
Yıldırım’ın devasa erkek çocuğu Birinci Süleyman’ın (1402-1410) saltanat müddeti7 sene, 9 ay, 21 gündür.
Anadolu seferleri yaptı.
Bursa, Ankara, İzmir’e geldi.
Kardeşi Müsa Çelebi’nin (1410-1413)Devri’ndeki seferleri dışında Bizans’ın 5.
Kuşatmasında yer aldı.
Musa Çelebi’nin ağabeyi Çelebi Birinci Sultan Mehmed’in (1413-1421) pek başına saltanatı 7 sene, 10 aydır.
Fetret Devri’ndeki seferleri dışında şu seferleri bulunmaktadır.
1- İzmir (Aydın)-Karaman.
2- Romanya 1416.
3- Sinop-Samsun (İsfendiyar/Candar 1417.
4- Rumeli (serez, Şeyh Bedreddin üzerine) 1420.
5- Amcası, Sultan Mustafa Üstüne Selanik 1421.
İkinci Murad
Çelebi Sultan Mehmed’in adına tahta geride bıraktığımız erkek çocuğu İkinci Sultan Murad’ın (1421-1451) saltanatı 28 sene , 10 ay, 29 gündür.
Sefer-i hümayunları:
1) Bizans’ın 6.cıkuşatması 1422.
2) Selanik 1423.
3) 1.
Arnavudluk 1423.
4) İsfendiyar 1424.
5) Aydın-Menteşe-Teke 1425.
6) Macaristan (Tuna kuzeyi)1426.
7) Selanik 1430.
8) Erdel (Tuna kuzeyi)1437 (Erdel’de 45 gün kaldı).
9) Karaman 1437.
10) Semendire 1439.
11) Karaman 1439.
12) 1.
Mora 1439-40.
13) Varna 1444.
14) 2.
Arnavudluk 1447.
15) 2.
Kosova 1448.
16) 2.
Mora 1448
17) 3.
Arnavudluk 1449.
Fatih Sultan Mehmed
İkinci Murad’ın adına geride bıraktığımız erkek çocuğu Fatih ikinci Sultan Mehmed’in (1451-1481) saltanatı 31 sene, 21 gündür.
Osmanlı’yı , kimi dönemlerde sayıları 25’i bulan devlete karşı pek başına karada ve denizde vura bilecek dehşetli tek muhabere makinesi düzenine soktu.
Günümüze kadar çözülemez sıkılıkta tek merkezden idare rejimi kurdu.
Her şeyi merkeze bağladı.
Babasının 2. Arnavudluk (1447).
1566’dan 1622’ye kadar Kanuni’nin erkek çocuğu ikici Sultan Selim’in (1566-1574)saltanatı sekiz sene,2 ay,22gündür.Sehzadeliğinde babasının kimi seferlerine iştirak etti.
Sefer-i hümayunu olmadı.
Oğlu Üçüncü Sultan Murad’ın (1566-1595)saltanatı.20yıl,1ay,2gündür.Sefere çıkmadı.
Bunun erkek çocuğu Üçüncü Sultan Mehmed’in(1595-1603)saltanatı 8 sene, 11 ay, 5 gündür.
1)Almanya üstüne Şayet sefer-i hümayununda Eğri Fetihi dendi, Hoçava alan muhasebesini kazandı (1596) ki padişahların özellikle kazandıkları en devasa çaptaki alan muharebelerinin sonuncusu sayılır.
Üçüncü Mehmed’in oğulları Birinci Sultan Ahmed (1603-1617) ve Birinci sultan Ahmed (1617-18 1622-23) devirlerinde sefer-i hümayun olmadı.
Birinci Ahmed’in devasa erkek çocuğu Gebç tecrübe et İkinci Sultan Osman’ın (1618-1622)saltanatı 4 sene ,2 ay 23 gündür.
1) Polanya üstüne Hotin Seferine (1621-22) çıktı.
Padişahlar içerisinde en kuzeye çıkanıdır, 49.
Paraleldir ( en güneye Yavuz, 29.
Paralele indi)
Dördüncü Murat
İkinci Osman’ın kardeşi Dördüncü Sultan Murat (1623-1640 ) 16yıl, 4 ay, 28 gün tahtta kaldı.
Askeri deha sahibi sonuncu padişahtır, iki sefer-i hümayunu vardır:
1)Revan Seferi tecrübe et 1.
İran 1635.
2)Bağdat Seferi tecrübe et 2.İran 1638-39, sonuncusu 1 sene, 1 ay, 4 gün dürdü.
Her ikisi de İran’ın Safevi Türkmen devleti üstüne meydana gelmiştir.
Dördüncü Murat’ın kardeşi Sultan İbrahim (1640-1648) sefere çıkmadı.
Dördüncü Mehmet Ve Sonrası
Sultan İbrahim’in devasa erkek çocuğu dördüncü Sultan Mehmet’in (1648-1687) saltanatı 39 sene, 3 ay, 1 gündür.
Tahttan indirildi.
1)Polonya 1672.2) 2.
Polonya 1673-74.
Bu sefer-i hümayunlarında ordunun başında yer aldı ise de, aslında fiili baş komutan Sadrazam Köprülü-zade Fazıl Ahmet Paşa idi.
İkinci kez 1 sene, 3 ay, 15 gün sürdü.
)
3)Rusya 1678 sefer-i hümayunun da realite başkomutan Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa idi, padişah 2 erkek çocuğu ile birlikte 5 ay Belgrad’da kaldı, Viyana’ya gitmedi.
4)Almanya Seferi-i hümayununda (1683) realite başkomutan yine Merzifonlu Paşa idi, padişah iki erkek çocuğu birlikte 5 ay padişah Belgrad’da kaldı, Viyana’ya gitmedi.
Dördüncü Mehmet’in kardeşi Üçüncü Sultan Süleyman’ın (1687-1691) saltanatı 3 sene, 7 ay, 14 gündür.
1)1689’da Almanya seferine çıktı, ama Sofya’dan ileri gitmedi, 5 ay Sofya’da durup kuzeydeki muhabereyi izledi.
Yerine geride bıraktığımız kardeşi İkinci Sultan Ahmed ( 1691-1695) sefere çıkmadı İkinci Sultan Mustafa’nın (1695-1703) saltanatı 8 sene, 6 ay, 14 gündür.
Dördüncü Mehmet’in devasa oğludur.
Son fiili başkomutanlık eden padişahtır:
1) Almanya ( Tameşvar) 1695.
2) Yine Almanya ( Tmaeşvar ) 1696 seferinde Alman imparatorluk ordularını yendi.
3) 1697 Almanya seferinde ise Zenta’da yenildi.
Bu da tarihimizin sonuncu sefer-i hümayunudur.
Artık Kez Yok Gezi Var
İkinci Mustafa’nın adına geride bıraktığımız kardeşi Üçüncü Ahmed (1703-1730), Dobruca’da Hacıoğlu sektöründe doğdu, babasının yanısıra Rumeli’ni gezdi, 1683 Viyana seferinde babası ve ağabeyi ile birlikte 5 ay Belgrad’da kaldı.
Fakat sefere çıkmadı.
Ağabeyi gibi asker olmadıktan farklı savaşa değil, barışa inanırdı.
Sonra İkinci Mustafa’nın oğulları Birinci Mahmud (1730-1754) ve Üçüncü Osman (1754-1757) gelir.
Bunlar babaları ile birlikte Rumel’nde bulundular, ama sefere çıkmadılar.
Hükümdarların silahlı güçlerinin başında özellikle başkomutanlık ettiği devre, tüm Avrupa’da bulunduğu gibi bizde de sona ermişti.
Sonraki padişahlar Bursa, Edirne gibi yakın yerlere gittiler.
İkinci Mahmud (1808-1839), ayrı olarak Tuna boylarına, İzmir’e, Rodos’a gitti.
Büyük erkek çocuğu Birinci Abdülmecid (1830-1861) yatla Midilli,Rodos, Sakız,Girit’e, İzmir’e bu gün Bulgaristan da kalan beldelerimize gitti.
Kardeşi Sultan Abdulaziz’i ve devasa erkek çocuğu Sultan Murad’ı da ***ürdü.
Sultan Abdülaziz (1871-1876), Mısır’a gitti.
Yeğenleri müstakbel Beşinci Murad (1876) ve İkinci Abdülhamid’i (1876-1909) ve Beşinci Mehmet Resat’ı (1909-1918) yanına aldı.
Bir Osmanlı hükümdarının ecnebi ülkeleri ilk ve nihai resmi ziyareti olarak Avrupa seyahatinde ise Murad ve Abdülhamid efendiler yine vardı, Reşad Efendi yoktu, padişahın devasa erkek çocuğu Yusuf İzzetti Efendi iştirak etti.
İngiltere, Fransa, Belçika, İtalya, Almanya, Avusturalya-Macaristan ziyaret edildi.
Üst üste tahta çıkan 4 kardeşten sonuncusu olan Altıncı Sultan Mehmet Vahdettin (1918-1922), veliahd olarak adeta Almanya’yı ziyaret etti, maiyetinde Mustafa Kemal Paşa vardı.
Tahttan düşürüldükten ardından Hicaz’a gitti ise de hac yapmadı.
Hac yapmış pek Osmanlı Hakanı yoktur.
Bu hususta Şeyhülislam Es’ad Efendi’nin 1622tarihli fetvası ünlüdür, şu mealdedir: “ Padişahların hacca gitmek adına bölgelerinde oturup adalet icra etmeleri evladır ( henüz iyidir).†Damadı olan İkinci Sultan Osman’ın hac niyetini izahı üstüne, bunu önlemek için verilmiş fetvadır.
Ordudan Hiç Kopmadılar
Sefer-i hümayunlar devresi 1697’de kapanmakla birlikte, padişahların diyebilirim ki birinci uğraşları silahlı güçleri idi.
Orduların adli başkomutanları idiler.
Üçüncü Selim (1789-1807) Nizam-ı Cedit isimli çağdaş silahlı gücü kurdu.
Ama bu iş İkinci Mahmud ile 1826'’a Vak’a-i Hayriye’den ardından net tek şeklinde meydana geldi.
Sultan Mahmud, iki kışı Rami kışlasının taş odasında uyuyarak geçirdi.
Sıradan albay gibi kışın kar altında ve çamurlar içerisinde yeni ordunun talimlerine çıktı.
Küçük erkek çocuğu Sultan Abdülaziz (1876-1909) askerliğe defa meraklı idi ve dünyadaki askeri gelişmeleri de ilgiyle izler, Yıldız Saray’ına doldurduğu danışmayı kurmay subaylarla her gelişimi görüşme ederdi.
Son padişahlar erkek çocuklarını ve erkek torunları şehzadeleri, yalnız Harbiye’de okuturlar.
Sultan Reşad’ın devasa erkek çocuğu Dr.
Ziyaeddin Efendi gibi tıp fakültesinde okuyanları defa azdır.
Son şehzadeler Almanya ve Avusturya gibi ecnebi milletlerde de askerlik okudular, hem de o devletlerin ordularında kıt’a subaylığı yaparak staj gördüler.
Yıldırım Bayezid
Önceki yazımda, Birinci Sultan Murad’dan evvelki padişah seferlerinin dar alanlarda cereyan ettiğini, Birinci Murad’ın seferlerinin dahi tam tek kronolojisinin zor olduğunu belirtmiştim.
27 sene, 3 ay saltanattan ardından Birinci Sultan Murad Hüdavendiğar’ın Birinci Kosova muharebesinde şehit olması üstüne, devasa erkek çocuğu Yıldırım Sultan Bayezid (1389-1402) muharebe meydanında padişah ilan edildi.
Saltanatı 13 sene, 1 ay, 8 gündür.
Babasının saltanatında (1362-1389), 1370’lerden ardından birçok sefere katılmış, başkumandanlık da yapmıştı.
Birinci Sultan Bayezid’in seferlerini şöyle sıralamak mümkündür:
1- Germiyan – Aydın – Menteşe – Saruhan 1390, bu beyliklerin ilhakıyle sonuçlandı.
2- Ankara – Isparta – Antalya – Konya 1390-91, Bizans İmparatoru İkinci Manuel de padişahın maiyetine yer aldı.
3- 1.
Bizans muhasarası 1391 (7 ay) (3.
Kuşatma 1397, 4.
Kuşatma 1399 – 1401).
4- Eflak (Romanya) 1391.
5- Selanik 1392 (şehrin fethi ).
6- İsfendiyar 1392 hazanı.
7- Niğbolu 1396, bu zafer üstüne Osmanlı Türkiyesi, Timur’unkinden ardından gezegenin en kudretli devleti olduğunu gözler önüne serdi ve padişah “Sultan-ı Iklim-i Rüm†unvanını kullanarak realite Roma (Bizans) imparatorunun kendi olduğunu izah etti.
8- Yunan (Atina ve Mora) 1397.
9- Karaman 1397 (3.
Eyalet olarak karaman eyaleti kuruldu).
10- Samsun 1398.
11- Sivas-Malatya-Adıyaman 1399 (Dulkadir ve Erzincan Beyleri itaat etti).
12- Kayseri 1400.
13- Ankara muhaberesi 1402.
Çelebi Mehmet
Yıldırım’ın devasa erkek çocuğu Birinci Süleyman’ın (1402-1410) saltanat müddeti7 sene, 9 ay, 21 gündür.
Anadolu seferleri yaptı.
Bursa, Ankara, İzmir’e geldi.
Kardeşi Müsa Çelebi’nin (1410-1413)Devri’ndeki seferleri dışında Bizans’ın 5.
Kuşatmasında yer aldı.
Musa Çelebi’nin ağabeyi Çelebi Birinci Sultan Mehmed’in (1413-1421) pek başına saltanatı 7 sene, 10 aydır.
Fetret Devri’ndeki seferleri dışında şu seferleri bulunmaktadır.
1- İzmir (Aydın)-Karaman.
2- Romanya 1416.
3- Sinop-Samsun (İsfendiyar/Candar 1417.
4- Rumeli (serez, Şeyh Bedreddin üzerine) 1420.
5- Amcası, Sultan Mustafa Üstüne Selanik 1421.
İkinci Murad
Çelebi Sultan Mehmed’in adına tahta geride bıraktığımız erkek çocuğu İkinci Sultan Murad’ın (1421-1451) saltanatı 28 sene , 10 ay, 29 gündür.
Sefer-i hümayunları:
1) Bizans’ın 6.cıkuşatması 1422.
2) Selanik 1423.
3) 1.
Arnavudluk 1423.
4) İsfendiyar 1424.
5) Aydın-Menteşe-Teke 1425.
6) Macaristan (Tuna kuzeyi)1426.
7) Selanik 1430.
8) Erdel (Tuna kuzeyi)1437 (Erdel’de 45 gün kaldı).
9) Karaman 1437.
10) Semendire 1439.
11) Karaman 1439.
12) 1.
Mora 1439-40.
13) Varna 1444.
14) 2.
Arnavudluk 1447.
15) 2.
Kosova 1448.
16) 2.
Mora 1448
17) 3.
Arnavudluk 1449.
Fatih Sultan Mehmed
İkinci Murad’ın adına geride bıraktığımız erkek çocuğu Fatih ikinci Sultan Mehmed’in (1451-1481) saltanatı 31 sene, 21 gündür.
Osmanlı’yı , kimi dönemlerde sayıları 25’i bulan devlete karşı pek başına karada ve denizde vura bilecek dehşetli tek muhabere makinesi düzenine soktu.
Günümüze kadar çözülemez sıkılıkta tek merkezden idare rejimi kurdu.
Her şeyi merkeze bağladı.
Babasının 2. Arnavudluk (1447).
1566’dan 1622’ye kadar Kanuni’nin erkek çocuğu ikici Sultan Selim’in (1566-1574)saltanatı sekiz sene,2 ay,22gündür.Sehzadeliğinde babasının kimi seferlerine iştirak etti.
Sefer-i hümayunu olmadı.
Oğlu Üçüncü Sultan Murad’ın (1566-1595)saltanatı.20yıl,1ay,2gündür.Sefere çıkmadı.
Bunun erkek çocuğu Üçüncü Sultan Mehmed’in(1595-1603)saltanatı 8 sene, 11 ay, 5 gündür.
1)Almanya üstüne Şayet sefer-i hümayununda Eğri Fetihi dendi, Hoçava alan muhasebesini kazandı (1596) ki padişahların özellikle kazandıkları en devasa çaptaki alan muharebelerinin sonuncusu sayılır.
Üçüncü Mehmed’in oğulları Birinci Sultan Ahmed (1603-1617) ve Birinci sultan Ahmed (1617-18 1622-23) devirlerinde sefer-i hümayun olmadı.
Birinci Ahmed’in devasa erkek çocuğu Gebç tecrübe et İkinci Sultan Osman’ın (1618-1622)saltanatı 4 sene ,2 ay 23 gündür.
1) Polanya üstüne Hotin Seferine (1621-22) çıktı.
Padişahlar içerisinde en kuzeye çıkanıdır, 49.
Paraleldir ( en güneye Yavuz, 29.
Paralele indi)
Dördüncü Murat
İkinci Osman’ın kardeşi Dördüncü Sultan Murat (1623-1640 ) 16yıl, 4 ay, 28 gün tahtta kaldı.
Askeri deha sahibi sonuncu padişahtır, iki sefer-i hümayunu vardır:
1)Revan Seferi tecrübe et 1.
İran 1635.
2)Bağdat Seferi tecrübe et 2.İran 1638-39, sonuncusu 1 sene, 1 ay, 4 gün dürdü.
Her ikisi de İran’ın Safevi Türkmen devleti üstüne meydana gelmiştir.
Dördüncü Murat’ın kardeşi Sultan İbrahim (1640-1648) sefere çıkmadı.
Dördüncü Mehmet Ve Sonrası
Sultan İbrahim’in devasa erkek çocuğu dördüncü Sultan Mehmet’in (1648-1687) saltanatı 39 sene, 3 ay, 1 gündür.
Tahttan indirildi.
1)Polonya 1672.2) 2.
Polonya 1673-74.
Bu sefer-i hümayunlarında ordunun başında yer aldı ise de, aslında fiili baş komutan Sadrazam Köprülü-zade Fazıl Ahmet Paşa idi.
İkinci kez 1 sene, 3 ay, 15 gün sürdü.
)
3)Rusya 1678 sefer-i hümayunun da realite başkomutan Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa idi, padişah 2 erkek çocuğu ile birlikte 5 ay Belgrad’da kaldı, Viyana’ya gitmedi.
4)Almanya Seferi-i hümayununda (1683) realite başkomutan yine Merzifonlu Paşa idi, padişah iki erkek çocuğu birlikte 5 ay padişah Belgrad’da kaldı, Viyana’ya gitmedi.
Dördüncü Mehmet’in kardeşi Üçüncü Sultan Süleyman’ın (1687-1691) saltanatı 3 sene, 7 ay, 14 gündür.
1)1689’da Almanya seferine çıktı, ama Sofya’dan ileri gitmedi, 5 ay Sofya’da durup kuzeydeki muhabereyi izledi.
Yerine geride bıraktığımız kardeşi İkinci Sultan Ahmed ( 1691-1695) sefere çıkmadı İkinci Sultan Mustafa’nın (1695-1703) saltanatı 8 sene, 6 ay, 14 gündür.
Dördüncü Mehmet’in devasa oğludur.
Son fiili başkomutanlık eden padişahtır:
1) Almanya ( Tameşvar) 1695.
2) Yine Almanya ( Tmaeşvar ) 1696 seferinde Alman imparatorluk ordularını yendi.
3) 1697 Almanya seferinde ise Zenta’da yenildi.
Bu da tarihimizin sonuncu sefer-i hümayunudur.
Artık Kez Yok Gezi Var
İkinci Mustafa’nın adına geride bıraktığımız kardeşi Üçüncü Ahmed (1703-1730), Dobruca’da Hacıoğlu sektöründe doğdu, babasının yanısıra Rumeli’ni gezdi, 1683 Viyana seferinde babası ve ağabeyi ile birlikte 5 ay Belgrad’da kaldı.
Fakat sefere çıkmadı.
Ağabeyi gibi asker olmadıktan farklı savaşa değil, barışa inanırdı.
Sonra İkinci Mustafa’nın oğulları Birinci Mahmud (1730-1754) ve Üçüncü Osman (1754-1757) gelir.
Bunlar babaları ile birlikte Rumel’nde bulundular, ama sefere çıkmadılar.
Hükümdarların silahlı güçlerinin başında özellikle başkomutanlık ettiği devre, tüm Avrupa’da bulunduğu gibi bizde de sona ermişti.
Sonraki padişahlar Bursa, Edirne gibi yakın yerlere gittiler.
İkinci Mahmud (1808-1839), ayrı olarak Tuna boylarına, İzmir’e, Rodos’a gitti.
Büyük erkek çocuğu Birinci Abdülmecid (1830-1861) yatla Midilli,Rodos, Sakız,Girit’e, İzmir’e bu gün Bulgaristan da kalan beldelerimize gitti.
Kardeşi Sultan Abdulaziz’i ve devasa erkek çocuğu Sultan Murad’ı da ***ürdü.
Sultan Abdülaziz (1871-1876), Mısır’a gitti.
Yeğenleri müstakbel Beşinci Murad (1876) ve İkinci Abdülhamid’i (1876-1909) ve Beşinci Mehmet Resat’ı (1909-1918) yanına aldı.
Bir Osmanlı hükümdarının ecnebi ülkeleri ilk ve nihai resmi ziyareti olarak Avrupa seyahatinde ise Murad ve Abdülhamid efendiler yine vardı, Reşad Efendi yoktu, padişahın devasa erkek çocuğu Yusuf İzzetti Efendi iştirak etti.
İngiltere, Fransa, Belçika, İtalya, Almanya, Avusturalya-Macaristan ziyaret edildi.
Üst üste tahta çıkan 4 kardeşten sonuncusu olan Altıncı Sultan Mehmet Vahdettin (1918-1922), veliahd olarak adeta Almanya’yı ziyaret etti, maiyetinde Mustafa Kemal Paşa vardı.
Tahttan düşürüldükten ardından Hicaz’a gitti ise de hac yapmadı.
Hac yapmış pek Osmanlı Hakanı yoktur.
Bu hususta Şeyhülislam Es’ad Efendi’nin 1622tarihli fetvası ünlüdür, şu mealdedir: “ Padişahların hacca gitmek adına bölgelerinde oturup adalet icra etmeleri evladır ( henüz iyidir).†Damadı olan İkinci Sultan Osman’ın hac niyetini izahı üstüne, bunu önlemek için verilmiş fetvadır.
Ordudan Hiç Kopmadılar
Sefer-i hümayunlar devresi 1697’de kapanmakla birlikte, padişahların diyebilirim ki birinci uğraşları silahlı güçleri idi.
Orduların adli başkomutanları idiler.
Üçüncü Selim (1789-1807) Nizam-ı Cedit isimli çağdaş silahlı gücü kurdu.
Ama bu iş İkinci Mahmud ile 1826'’a Vak’a-i Hayriye’den ardından net tek şeklinde meydana geldi.
Sultan Mahmud, iki kışı Rami kışlasının taş odasında uyuyarak geçirdi.
Sıradan albay gibi kışın kar altında ve çamurlar içerisinde yeni ordunun talimlerine çıktı.
Küçük erkek çocuğu Sultan Abdülaziz (1876-1909) askerliğe defa meraklı idi ve dünyadaki askeri gelişmeleri de ilgiyle izler, Yıldız Saray’ına doldurduğu danışmayı kurmay subaylarla her gelişimi görüşme ederdi.
Son padişahlar erkek çocuklarını ve erkek torunları şehzadeleri, yalnız Harbiye’de okuturlar.
Sultan Reşad’ın devasa erkek çocuğu Dr.
Ziyaeddin Efendi gibi tıp fakültesinde okuyanları defa azdır.
Son şehzadeler Almanya ve Avusturya gibi ecnebi milletlerde de askerlik okudular, hem de o devletlerin ordularında kıt’a subaylığı yaparak staj gördüler.
Son düzenleme: